Jesteś tutaj:Strona główna>>Andrzejki - wprowadzenie w czas adwentu.
Czwartek, 17 listopad 2011 15:26

Andrzejki - wprowadzenie w czas adwentu.

Napisała
Oceń ten artykuł
(1 głos)

Czas adwentu:od św. Andrzeja do wigilii Bożego Narodzenia

Adwent zdefiniowany przez nauki Kościoła jako początek chrześcijańskiego roku liturgicznego,oznaczający oczekiwanie na przybycie Boga -Zbawiciela.
Na wsi podhalańskiej w długie adwentowe wieczory ludzie schodzili się po chałupach,a by wspólnie posiadywać i słuchać rozmaitych opowieści lecz nigdy takim posiadom nie towarzyszyła muzyka ani zabawa. Najsilniej w pamięci starszego pokolenia utkwił szeroko postrzegany post adwentowy. Ludzie w tym okresie ubierali się skromnie i ciemno, bez żadnych ozdób.
Właściwym tajemniczym progiem wprowadzającym społeczność wiejską w czas adwentu był dzień św.ANDRZEJA (30 XI).Starsi opowiadali że w jego wigilie sny miały proroczą moc podobnie jak andrzejkowe wróżby. Organizowano zabawy podczas której młodzież wróżyła sobie "dziywki i chłopcy loli wosk na wode i co sie uloło to smiychy robili".Wróżono tez podnosząc po omacku jeden z garnuszków pod którym ukryte były symboliczne przedmioty. Pierścionek oznaczał ślub,różaniec pójście do zakonu,gałązka mirtu staropanieństwo. Popularnym sprawdzianem,czy dziewczyna w nadchodzącym roku wyda się za mąż,czy tez nie,było przekładanie przez izbę do progu kierpca (nosek-pięta).Kierpiec skierowany do progu noskiem ku wyjściu wróżył zamążpójście.

Ogień płonie u komina
Żwawo krząta się dziewczyna...
Północ... Kur już pierwszy pieje...
Czar się zaczął... Wosk się leje...

Już!... A teraz patrz, na ścianie
Jaki cień przed tobą wstanie.
Cienia pytaj się, dziewczyno,
Jaką dolą dni ci spłyną
Wosk się leje... Idą wróżby...
Wianek z mirtu... drużki... drużby...
Cuda prawią cienie szare,
Byle tylko dać im wiarę.
Nić się marzeń snuje złota,
Serce mota... mota... mota...
Ogień płonie, wosk się leje
Na kochanie, na nadzieję.


Przypadający na 6.XII dzień św. Mikołaja to dzień patronujący pasterzom,ponieważ św. Mikołaj był uznawany za patrona pasterzy i pogromcę wilków "Św. Mikołaju weź kluce do raju. Pozapiyroj,pozamykoj borowym psom borowym sukom pasce,"
13.XII przypada dzień św. Łucji z którym kojarzy się popularne przysłowie "Św.Łuca dnia przykruca", "Od Łuce do Bożego Narodzynio przybywo dnia na kurzy krok- a na nowy rok na barani skok".Nie przypadkowo zatem w tym dniu rozpoczynano dwunastodniowy cykl wróżb pogody na cały nadchodzący rok.
Sam dzień św.Łucji budził wśród górali podhalańskich uczucie lęku płynące z wiary w spotęgowaną moc wszelkiego rodzaju czarowników grasujących wówczas po wsi by działać na szkodę ludzi i ich dobytku a zwłaszcza krów.
Ostatnią znaczącą data adwentu jest dzień św. Tomasza(21.XII) najkrótszy w całym roku słonecznym. Na Podhalu w tym dniu był zakaz wyrębu i zwózki drzewa oraz chodzenia i jeżdżenia do lasu.

Aby tradycji stało się zadość, andrzejkową zabawę miały dzieci z zespołu "Mali Maniowianie". Zabawa była przy góralskiej muzyce, były wróżby, przekładanie butów, lanie wosku i oczywiście słodki poczęstunek, zabawie i radości nie było końca. Zapraszam do obejżenia galerii zdjęć.

Czytany 6549 razy

Skomentuj

Upewnij się, że zostały wprowadzone wszystkie wymagane informacje oznaczone gwiazdką (*). Kod HTML jest niedozwolony.